YALNIZ DEHA JACOB STAINER

YALNIZ DEHA JACOB STAINER

Jacob Stainer (1619-1683) Avusturya'daki en eski ve en çok bilinen keman yapımcısıdır.

Steiner Absam'da doğdu ve öldü. Tasarımları, başta Alman, İngiliz, Hollanda, İtalya olmak üzere çeşitli ülkelerde keman yapımcılarını etkilemiştir.

Kendisinin Italya Cremona'da Amati ailesi ile ve keman yapımcısı bir aile olan Almanya Mittenwald'da Klotz ailesi ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Yapmış olduğu enstrumanlar 18. yüzyılın sonlarına kadar Avrupa'da en çok aranan ve satılan enstrumanlar olmuştur. Ses yapısı diğer enstrumanlara göre daha farklı olduğu için müzisyenler tarafından tercih edilmiştir.

Antonio Stradivari'nin enstrumanlarının daha düz, geniş ve güçlü bir ses yapısına sahipti, bu yüzden orkestra içinde büyük konser salonlarında tercih ediliyordu. Ancak yavaş yavaş barok oda müziğine doğru geçiliyordu ve Stainer marka kemanların sesleri barok oda müziğinde daha iyi netice vermekteydi.

Stainer kemanlar günümüzde çok nadir olarak görülmektedir ve az sayıda viola, çello ve basları dünyada var olduğu bilinmektedir. Stainer kemanlar, o dönemin müziklerini icra eden müzisyenler tarafından en çok aranan kemanlardan biridir.

Jacob Stainer, Stradivari'den önce Avrupa'da zamanın en meşhur keman yapımcısıdır. Yaptığı kemanlar, orkestra müziği baskın olarak oda müziğinin yerini alana kadar en çok aranan kemanlar olmuşlardır, hatta Stradivari kemanlardan bile daha çok tercih edilmişlerdir. Jacob Stainer, 1619'da Absam'da doğmuştur. Ailesi Güney Tirol'dendir. Babası tuz maden işçisidir. Annesi Barbara Pomberger ve ailsei Absam'lıdır. Stainerler Absamda bir demir atölyesinin yanında yaşamışlardır.

Jacob okula 1630 yılında başlamıştır, muhtemelen Latince bilmektedir ve İtalyanca konuşmaktadır. Kilise orgu yapım sanatını öğrenmek üzere Daniel Hertz ile birlikte Innsbruk'a gönderildi ancak keman yapımı onun daha çok ilgisini çekti. Çünkü keman yapımı için çok daha fazla teknik bilgi, el sanatı, çizim ve oyma gerekiyordu. Sonra akrabası Hanns Grafinger ile birlikte bir marangozun yanında çıraklık dönemi geçirdi. 1644'de, muhtemelen Nicolò Amati ile birlikte, eğitimini tamamlamak için Cremona'ya gitti. 1645'te yapmış olduğu kemanlardan birinin içindeki etikette "Jacob Stainer / fecit Cremona 1645 " yazmasından dolayı da muhtemelen kısa bir süreliğine Venedik'e Vermercati ile çalışmaya gitmiş olduğunu anlıyoruz.

Jacob Stainer'in evinin 1900 yılında çekilen resmi.

Bir yıl sonra kendi atölyesini kurdu ve 26 Kasım'da evlendi. Sekiz çocuğu oldu. Stainer, Innsbruk, Salzburg, Münih, Nuremberg, Bolzano, Merano, Bresanon ve İspanya sarayında, saray müzisyenleri ve katedral orkestraları için muhteşem kemanlar yapmaya devam etti. 1656'da büyük bir başarı elde etti ve kendine tarihte adı "Jacob Stainer'in evi" olarak bilinen bir ev satın aldı. Kemanlarını bu evde yaptı. Hatta bu evde yaptığı kemanlardan biri Innsburg'daki Tirol Devlet Müzesi'nde sergilenmektedir. "Jacob Stainer'in evi"de günümüzde müze olmuştur.

Jacob Stainer'in Evi (Şu anda müzedir)

1658'de Avusturya arşidüğü Ferdinand Charles, kendisini "Arşidüğün hizmetkarı" yaparak ödüllendirmiştir. Arşidük 1669'da öldüğünde, Roma imparatoru I. Leopold kendisini "İmparator hizmetkarı" yapmıştır. Aynı yıl Innsbruk'ta, Stainer'i Lutheranizm ile ilgili kitaplar bulundurması sebebiyle tutukladılar ve tövbe etmek zorunda kaldı. 1670 ve 1679 yılları arasında kiliseden emir almayı sürdürdü. 1680'de muhtemelen kafir damgası yediğinden dolayı manik-depresif sendromuna düştü ve üç yıl sonra Absam'da öldü.

Kemanlarının karakteristik özellikleri :

Stainer, kemanlarının sırt kısımları geniştir, bel bölgesinin yüksekliği sırttan oldukça fazladır. Kemanlarının baş kısmında çok ince işçilikli el sanatı oyma aslan, melek veya kadın figürleri bulunur. Kehribar renginden turuncu-kırmızı renge kadar değişen vernik cilası bulunur.

Stainer'in Keman Üretimi

Stainer'in keman üretimi üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm; İtalya'da kaldığı dönemden 1620'ye kadar. İkinci dönem 1667'ye kadar ve üçüncü bölüm 1667'den ölümüne kadar. Birinci ve üçüncü dönemlerindeki kemanların muhteşem olduğu söylenir. Stainer yaşamı boyunca birkaç viola ve birkaç çello üretmiştir. Enstrumanlarından bazıları çeşitli müzelerde bulunmaktadır ve paha biçilmez değerdedir.